Clarke: Latin (5)

Here are some fables from Clarke's Fabulae Aesopi Selectae, or, Select Fables of Aesop. You can click here for all the Clarke fables at this blog. 

This link takes you to the Latin and English texts side by side for this section.

I'm recording this audio for LibriVox; for now, here is the audio as hosted at SoundCloud: Clarke playlist.

Laura Gibbs · Fables 21 - 25

21. De Lupo et Picto Capite

Lupus
versat et miratur
humanum caput
repertum in officina sculptoris.
Sentiens
habere nihil sensus,
inquit,
"O pulchrum caput,
est in te
multum artis,
sed nihil sensus."
Morale.
Externa pulchritudo,
si interna adsit,
est grata;
sin
carendum est alterutra,
praestat
carere externa
quam interna,
nam illa sine hac
interdum incurrit odium,
ut stolidus
sit eo odiosior
quo formosior.

illustration from a 15th-century Aesop

22. De Graculo

Graculus 

ornavit se
plumis pavonis;
deinde
visus pulchellus sibi
contulit se 

ad genus pavonum,
suo genere fastidito. 

Illi tandem,
intelligentes fraudem,
nudabant stolidam avem 

coloribus
et affecerunt cum plagis.

Morale.
Haec fabula notat eos
qui gerunt se
sublimius
quam est aequum;
qui vivunt cum iis
qui sunt
et ditiores,
et magis nobiles:
quare
saepe fiunt inopes,
et sunt ludibrio.

illustration by Weir

23. De Rana et Bove

Rana,
cupida aequandi bovem,
distentabat se.
Filius
hortabatur matrem
desistere coepto,
inquiens
ranam esse nihil
ad bovem.
Illa intumuit
secundum.
Natus clamitat, 

"Mater,
licet crepes,
nunquam vinces bovem."
Autem,
cum intumuisset tertium,
crepuit.

Morale.
Quisque habet
suam dotem.
Hic excellit forma,
ille viribus.
Hic pollet opibus,
ille amicis.
Decet unumquemque
esse contentum suo.
Ille valet corpore,
tu ingenio,
Quocirca
quisque consulat semet,
nec invideat superiori,
quod est miserum,
nec optet certare,
quod est stultitiae.

illustration by Bennett

24. De Equo et Leone

Leo venit
ad comedendum equum;
autem
carens viribus
prae senecta,
coepit meditari artem.
Profitetur se medicum;
moratur equum
ambage verborum.
Hic
opponit dolum dolo;
fingit
se nuper pupugisse pedem
in spinoso loco;
orat
ut medicus, inspiciens,
educat sentem.
Leo paret.
At equus,
quanta vi potuit,
impingit calcem leoni,
et continuo
conjicit se in pedes.
Leo,
vix tandem rediens ad se
nam
fuerat prope exanimatus ictu,
inquit,

"Fero pretium
ob stultitiam,
et is merito effugit,

nam
ultus est dolum
dolo."

Morale.
Simulatio
est digna odio
et capienda simulatione.
Apertus hostis
non est timendus,
sed
qui simulat benevolentiam,
cum sit hostis,
is quidem
est timendus,
et est dignissimus
odio.

illustration from Steinhowel's Aesop

25. De Avibus et Quadrupedibus

Erat pugna avibus
cum quadrupedibus.
Erat utrinque spes,
utrinque metus,
utrinque periculum.
Autem
vespertilio,

relinquens socios,
deficit ad hostes.
Aves vincunt,
aquila duce et auspice;
vero
damnant 

transfugam vespertilionem,
uti nunquam redeat
ad aves,
uti numquam volet
luce.
Haec est causa 

vespertilioni
ut non volet
nisi noctu.

Morale.
Qui renuit
esse particeps
adversitatis et periculi
cum sociis,
erit expers
prosperitatis et salutis.

illustration by Francis Barlow