Clarke: Latin (2)

Here are some fables from Clarke's Fabulae Aesopi Selectae, or, Select Fables of Aesop. You can click here for all the Clarke fables at this blog. 

This link takes you to the Latin and English texts side by side for this section.

I'm recording this audio for LibriVox; for now, here is the audio as hosted at SoundCloud: Clarke playlist.

Laura Gibbs · Fables 6-10

6. De Aquila et Cornicula.

Aquila, 

nacta cochleam, 

non quivit
eruere piscem
vi aut arte. 

Cornicula, accedens, 

dat consilium; 

suadet subvolare 

et,
e sublimi,

praecipitare cochleam 

in saxa, 

nam
sic fore
ut cochlea frangatur. 

Cornicula
manet humi 

ut praestoletur casum. 

Aquila praecipitat;

testa frangitur;

piscis subripitur 

a cornicula; 

elusa,

aquila dolet. 

Morale. 

Noli habere fidem
omnibus 

et fac 

inspicias consilium 

quod acceperis
ab aliis,

nam 

multi consulti 

non consulunt
suis consultoribus, 

sed sibi.

illustration from a 17th-century Phaedrus

7. De Corvo et Vulpecula. 

Corvus, 

nactus praedam, 

strepitat in ramis. 

Vulpecula videt

eum gestientem; 

accurrit, 

"Vulpes," inquit, 

"impertit corvum 

plurima salute. 

Saepenumero
audiveram 

famam esse mendacem; 

jam 

experior re ipsa! 

Nam, 

ut forte praetereo hac, 

suspiciens te in arbore, 

advolo, 

culpans famam, 

nam
fama est 

te esse nigriorem pice, 

et video 

te candidiorem nive. 

Sane 

in meo iudicio 

vincis cygnos, 

et es formosior 

alba hedera. 

Quod si 

ut excellas in plumis

ita et voce, 

equidem 

dicerem 

te reginam
omnium avium." 

Corvus, 

illectus hac assentiuncula, 

apparat ad canendum. 

Vero 

caseus excidit
e rostro; 

quo correpto 

a vulpecula, 

tollit cachinnum. 

Tum demum 

corvus, 

pudore
juncto jacturae rei, 

dolet. 

Morale. 

Nonnulli sunt 

tam avidi laudis

ut ament assentatorem 

cum suo probro et damno. 

Homunciones huius modi 

sunt praedae 

parasito. 

Quod, 

si vitasses jactantiam, 

facile vitaveris 

pestiferum genus assentatorum. 

Si tu 

velis esse Thraso, 

Gnatho 

nusquam deerit tibi.

illustration by Bennett

8. De Cane et Asino. 

Dum canis 

blandiretur hero et familiae, 

herus et familia 

demulcent canem. 

Asellus, 

videns id, 

gemit altissime, 

nam 

coepit pigere sortis.

Putat 

inique comparatum

canem
esse gratum cunctis 

pascique herili mensa 

et consequi hoc
otio ludoque; 

sese contra 

portare clitellas, 

caedi flagello,

esse nunquam otiosum, 

et tamen odiosum cunctis. 

Si haec fiant 

blanditiis, 

statuit 

sectari eam artem 

quae sit tam utilis. 

Igitur 

quodam tempore,

tentaturus rem, 

procurrit obviam hero 

redeunti domum, 

subsilit, 

pulsat ungulis. 

Hero exclamante, 

servi accurrere, 

et ineptus asellus, 

qui credidit se urbanum, 

vapulat. 

Morale. 

Omnes non possimus omnia, 

nec omnia decent omnes. 

Quisque faciat, 

quisque tentet
id quod potest.

illustration by Barlow

9. De Leone et Quibusdam Aliis. 

Leo pepigerat 

cum ove 

quibusdamque aliis 

venationem
fore communem. 

Venantur; 

cervus capitur. 

Singulis incipientibus
tollere 

singulas partes, 

ut convenerat. 

Leo irrugiit, inquiens, 

"Una pars est mea, 

quia sum dignissimus; 

altera item est mea, 

quia praestantissimus viribus; 

porro 

vendico tertiam, 

quia sudaverim plus 

in capiendo cervo; 

denique, 

nisi concesseritis quartam, 

est actum de amicitia." 

Socii, 

audientes hoc, 

discedunt 

vacui et taciti, 

non ausi mutire 

contra leonem. 

Morale. 

Fides 

semper fuit rara: 

apud hoc saeculum 

est rarior; 

apud potentes 

est, et semper fuit, 

rarissima. 

Quocirca 

est satius 

vivere cum pari. 

Nam, 

qui vivit cum potentiore, 

saepe 

habet necesse 

concedere de suo jure.

illustration by Tenniel

10. De Leone et Mure. 

Leo, 

defessus aestu cursuque, 

quiescebat sub umbra, 

super viridi gramine. 

Grege murium 

percurrente eius tergum, 

experrectus, 

comprehendit unum ex illis. 

Captivus supplicat, 

clamitat 

se esse indignum, 

cui leo irascatur. 

Ille, 

reputans 

fore nihil laudis 

in nece tantillae bestiae, 

dimittit captivum. 

Non diu postea, 

leo, 

dum currit per saltum, 

incidit in plagas. 

Rugit, 

sed non potest exire. 

Mus 

audit leonem 

miserabiliter rugientem, 

agnoscit vocem; 

repit in cuniculos, 

quaerit nodos, 

quos invenit, 

corroditque; 

leo 

evadit e plagis. 

Morale. 

Haec fabula 

suadet clementiam 

potentibus, 

etenim, 

ut humanae res 

sunt instabiles, 

potentes ipsi 

interdum egent 

ope humillimorum; 

quare 

prudens vir, 

etsi potest, 

timet nocere 

vel vili homini, 

sed 

qui 

non timet nocere alteri, 

desipit valde. 

Quid ita? 

Quia, 

etsi jam fretus potentia, 

metuit neminem, 

forsan 

posthac erit 

ut indiguerit vel gratia 

vilium homuncionum, 

vel metuerit iram.

illustration from a 19th-century Aesop